ماه گذشته گزارشی از ناسا درخصوص شرایط جوی زمین در سی سال آینده منتشر شد که نگرانی بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای خاورمیانه را در پی داشت.

در این گزارش آمده که به‌دلیل شرایط لایه اوزن و همچنین انحراف زمین از مسیر چرخشی خود به دور خورشید، ۴۵ کشور جهان دچار خشکسالی شدید شده و در صورت عدم ذخیره منابع آبی، دچار بحران در تولید کشاورزی و همچنین دامداری می‌شوند.

نکته قابل‌توجه در این گزارش آن است که ایران رتبه چهارم فهرست ۴۵ کشور در معرض خطر را به خود اختصاص داده است.

البته در اینکه بحران آب یک مساله جدی است، شکی وجود ندارد، اما اینکه به یکباره یک موج رسانه‌ای علیه یونیت‌های دندانپزشکی، مبنی بر اتلاف زیاد آب در آن‌ها ایجاد شود، تامل برانگیز است. خاص آنکه منبع این اخبار وزارت بهداشت باشد.

دیروز، وزیر بهداشت با بیان اینکه سالانه بیش از یک میلیارد لیتر آب در دندانپزشکی‌ها به هدر می‌رود، از برنامه‌های این وزارتخانه برای جلوگیری از هدررفت آب خبر داد.

سید حسن هاشمی جایزه نیز تعیین کرد و گفت: «از افرادی که طرحی برای کاهش مصرف، تصفیه و استفاده دوباره آب مصرفی در دندانپزشکی‌ها ارائه کنند حمایت می‌کنیم.»

وی با تاکید بر مصرف بالای آب در دندانپزشکی‌ها، اذعان کرد: «دستگاه یونیت دندانپزشکی طراحی شده در خیریه سیار ما نیز مصرف بالای آب دارد که برای آن یک منبع آب ویژه طراحی کرده‌ایم و یکبار فردی که سیستمی را برای جلوگیری از هدررفت آب در دندانپزشکی در دست ساخت داشت، پیشنهاد به کارگیری این سیستم را ارائه کرد.»

دکتر هاشمی با بیان اینکه اداره‌کل تجهیزات پزشکی درصورت عملی‌بودن طرح‌های مرتبط با کاهش مصرف آب در دندانپزشکی‌ها، آن‌ها را از طراحان خریداری می‌کند، خاطرنشان کرد: «حتی می‌توان استانداردهایی را برای استفاده از دستگاه‌های تصفیه و کاهش مصرف آب در دندانپزشکی‌ها ارائه کرد تا استفاده از این دستگاه‌ها الزامی شود.»

روزانه ۱۴ بشکه آب در مطب‌های دندانپزشکی هدر می‌رود

یک دندانپزشک در گفتگو با خبرنگار ما از هدررفت روزانه ۱۴ بشکه آب در مطب‌های دندانپزشکی خبرداد و گفت: «ساکشن مورداستفاده در دهان بیمار که به‌منظور کشیدن و خالی‌کردن دندان وی استفاده می‌شود، یکی از پرمصرف‌ترین وسیله‌ها در دندانپزشکی است که به میزان زیاد باعث هدررفت آب می‌شود.

البته ممکن است بسیاری از دندانپزشکان از این موضوع بی‌خبر باشند.» کمال‌الدین بلاغی‌مبین با بیان اینکه طبق بررسی‌های انجام شده در هر یک دقیقه بسته به نوع قطر مجاری بزاق‌کش، بین ۷ تا ۱۱ لیتر آب مصرف می‌شود، تصریح کرد: «درواقع در هر دقیقه برای کشیدن بزاق دهان بیمار بین ۷تا ۱۱ لیتر آب به فاضلاب ریخته می‌شود.» وی با تاکید براینکه خیلی از دندانپزشکان از واقعیت امر بی‌اطلاع هستند، اظهار داشت: «چنین هدررفت آبی نه‌تن‌ها در کمبود آب مشکل‌آفرین است، بلکه در ساختمان‌های مشترک با دندانپزشکان نیز می‌تواند مساله‌ساز باشد.

شاید هیچ مدیر ساختمان و هیچ همسایه‌ای در اطلاع نباشد که همسایه دندانپزشک چنین مصرف بالایی از آب دارد. درواقع هر ماه هزینه زیادی بابت مصرف آب در ساختمان‌ها پرداخت می‌شود، در حالی؟ که شاید بسیاری از افراد ندانند که عمده مصرف بالای آب مربوط به مطب دندا‌نپزشک است.»

بلاغی‌مبین با تاکید بر اینکه میزان مصرف آب یک روز دندانپزشک بیش از مصرف یک خانواده و درواقع مصرف چند خانوار است، توضیح داد: «راه‌حل بسیار ساده و آسان استفاده از ساکشن‌های برقی است که با آب‌وهوا کار نمی‌کنند.

برخی به آن‌ها «ساکشن جراحی» می‌گویند که درواقع «ساکشن موتوری» است. در آن ساکشن‌ها موتوری نصب است که مکش ایجاد می‌کند و به؟ صورت پرتابل در کنار یونیت دندانپزشکی قرار می‌گیرد.» وی اضافه کرد: «ساکشن‌های موتوری از طریق لوله‌کشی نصب می‌شوند و به‌هیچ‌وجه ایجاد آلودگی صوتی نمی‌کنند و میزان مصرف این ساکشن‌ها کمتر از یک لیتر است.» وی با بیان اینکه شرکت‌هایی وجود دارند که با کمال میل حاضرند این دستگاه‌های ساکشن را در داخل تولید کنند، افزود: «اگر وزارت بهداشت ضرب‌الاجلی مبنی بر حذف این ساکشن‌ها در عرض چند ماه تعیین کند، به‌شکلی که مطب‌ها عاری از سیستم قبلی شوند، به‌طور قطع این معضل از بین می‌رود. کما اینکه این روند بیش از ۲ میلیون تومان هزینه برای مطب‌ها درپی نخواهد داشت.» وی ادامه داد: «این دستگاه‌ها می‌توانند در اسرع‌وقت وارد خط تولید شوند و وزارت بهداشت نیز روی خط تولید آن‌ها نظارت کند.»

برخی شرکت‌های واردکننده جو رسانه‌ای ایجاد کرده‌اند

یک دندانپزشک دیگر در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه هدر‌رفت آب در مطب‌های دندانپزشکی آن‌قدری نیست که در این چندروزه در رسانه‌ها عنوان می‌شود، گفت: «ریشه اصلی رسانه‌ای‌شدن این ماجرا برخی شرکت‌ها هستند که تجهیزاتی در این زمینه وارد کرده و این جو رسانه‌ای را ایجاد کرده‌اند تا بتوانند کالای خود را عرضه کنند.»

سیامک شایان ضمن اظهار بدبینی نسبت به این مسئله افزود: «البته در مطب‌ها مصرف آب و هدررفت آب وجود دارد، اما اینکه یک میلیارد مترمکعب آب در مطب دندانپزشکی هدر رود، مبالغه است.» وی با بیان اینکه در کنار ساکشن‌های آبی که روی یونیت‌های دندانپزشکی سوار است، ساکشن‌های هوایی نیز وجود دارد، تصریح کرد: «متاسفانه وزارت بهداشت هیچ ابزار نظارتی، چه در این مسئله و چه در سایر مسائل روی مطب‌های دندانپزشکی ندارد. مثلا بر فعالیت دندانپزشکان فاقد پروانه و افراد غیردندانپزشک که به‌صورت تجربی و بدون پشتوانه علمی مشغول به فعالیت در این زمینه هستند، هیچ‌گونه نظارتی صورت نمی‌گیرد، مگر اینکه به‌دلیل شکایت مردم وارد فاز قضایی شود.» شایان اضافه کرد: «اگر قرار است سازوکاری برای نظارت در وزارت بهداشت تعیین شود، بهتر است اولویت اصلی آن جلوگیری از فعالیت افراد غیر دندانپزشک باشد تا بحث هدررفت آب. چراکه این مسئله اهمیت بیشتری داشته و با جان مردم سروکار دارد.» وی تاکید کرد: «باید تولیدکنندگان داخلی ملزم به حذف ساکشن آبی از یونیت‌های دندانپزشکی شوند و از واردات تجهیزات خارجی با ساکشن آبی جلوگیری شود. یعنی نظارت باید روی تولیدکننده باشد نه روی دندانپزشک.»

بیماران در مطب‌های دندانپزشکی دوش نمی‌گیرند!

عضو شورای سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه مسئله مصرف آب در دندانپزشکی باید کاملا روشن شود، خاطرنشان کرد: «این مسئله به آن‌شکل نیست که بیماران در مطب‌ها دوش بگیرند. در یک قسمت مشکل وجود دارد و آن استفاده از دستگاه‌های مکنده یا ساکشنی است که با آب کار می‌کنند.» علی یزدانی با تاکید براینکه استفاده از این دستگاه‌ها باید در تمام مطب‌ها ممنوع شود، تصریح کرد: «دو راهکار برای حل این مسئله وجود دارد. اول اینکه ساکشن‌ها هوایی شوند. یعنی به‌جای اینکه آب باعث کشیده‌شدن بزاق شود، هوا این کارکرد را داشته باشد. راهکار دوم استفاده از ساکشن‌های جراحی است که هیچ‌کاری با آب ندارد و مثل جاروبرقی عمل می‌کند.»

وی حذف ساکشن‌های آبی از روی یونیت‌ها را واجب‌تر از نان شب عنوان کرد و اظهار داشت: «خیلی از دندانپزشکان از این موضوع بی‌اطلاع هستند. زمانی که ما درس می‌خواندیم، واحدی تحت عنوان مکانیک یونیت‌های دندانپزشکی داشتیم. اما امروز حتی درس دندانپزشکی را هم به‌زور می‌دهند، چون متاسفانه اغلب تصور می‌کنند آموزش بیشتر منجر به زیادشدن رقیب می‌شود.» وی اضافه کرد: «درواقع دندانپزشک نمی‌داند این ساکشنی که استفاده می‌کند تا چه اندازه آب را هدر می‌دهد. این موضوع باید اطلاع‌رسانی شود و وزارت بهداشت می‌تواند به جوامع دندانپزشکی نامه‌ای در این خصوص بنویسد.» یزدانی در پایان گفت: «متاسفانه در این نوع تصمیم‌گیری‌ها از ما نظرخواهی نمی‌شود.»

منبع : دندانه